Ήρωες και Δαιμόνια

Αποτελεί βαθιά μου πεποίθηση ότι αυτός ο λαός δεν έχει πιάσει σε καμιά περίπτωση πάτο. Αντίθετα, επιπλέει με περίσσια γκρίνια πάνω στην ίδια του την αφόδευση. Σχεδόν μεταπολεμική αγαπημένη συνήθεια του λαού μας το σκατοκολύμπι, με ελάχιστους εκπροσώπους της εξαίρεσης που θέλησαν να παίξουν το ρόλο του βοθρατζή – εν ονόματι όλων μας – βία μέχρι το 1974. Μια Μεταπολίτευση που αποτέλεσε paradigm shift, μα ως κάθε τέτοιο παρείχε μια αβέβαιη έκβαση. Η δημοκρατία εγκαθιδρύθηκε (ευτυχώς), αλλά άλλες ατέλειες ανέκυψαν (δυστυχώς), παραφωνίες που προέρχονταν πρωτίστως από τη νοσηρή ψυχολογία της μάζας, που πέρασε ακατέργαστη στην καινή περίοδο. Κάπου εκεί δοκώ πως χάθηκε το παιχνίδι, στα τελωνεία της μετάβασης, εκεί που κανείς δεν ήλεγξε τι θα διασχίσει τον ποταμό και τι θα ρίξουμε στον πάτο απύθμενων νερών. Κι κάπως έτσι εγένετο… ο Νεοέλληνας.

Ιστορικός δεν είμαι για να ψάξω τα αίτια που οδήγησαν σε αυτή την κατάληξη. Εμπειρικά και μόνο βιώνω αυτή την συστηματικά, σχεδόν ενοχλητικά, επαναλαμβανόμενη ατέλεια. Μπορεί προ ύφεσης να κατάφερνε να χάνεται στον ορυμαγδό της ευημερίας, αλλά σήμερα στέκει αδύνατο να μην τη δεις, εφόσον επιθυμείς να παρατηρείς τα πράγματα κριτικά και αποστασιοποιημένα. Δεν είναι δυνατόν αγαπητοί μου να στρέψεις το βλέμμα σου αλλού, στην εποχή που τα κοινωνικά δίκτυα έχουν δώσει βήμα και στον πιο απαίδευτο φορέα λόγου ή στον πιο αριβίστα λαϊκιστή συγγραφέα/καθηγητή ή δημοσιογράφο/σεναριογράφο (…εντός Νομικής ή εκτός μιας Βέρας στο Δεξί).

Η αισιοδοξία δεν έχει χώρο σε αυτή την κοινωνία, κι αν το θες, δεν της πρέπει κιόλας. Αγαπά τόσο πολύ τη μιζέρια της ατέλειας της που είναι διατεθειμένη να αποδώσει τα δεινά της σε όποιον βρεθεί στο διάβα της, τόσο απλόχερα και αγόγγυστα λες και φοβάται. Μα είναι αλήθεια πως σίγουρα τρέμει, σείεται όλο της το κορμί στην ιδέα και μόνο ότι μπορεί να φταίει κι αυτή (όχι μόνο αυτή). Είναι τόσο αστείο, αλλά μια κοινωνία μοιράζει κατηγόριες για φιλελεύθερες ευθύνες (φιλελέ κατά τον προσφιλή όρο), ενώ παράλληλα αγνοεί επιδεικτικά τόσο τι πάει να πει φιλελευθερισμός, όσο (κι αυτό είναι παρασάγγας πιο σοβαρό) μια βασική ολιστική και θεσμική αρχή, ότι ο ίδιος ο ατομικός δρών είναι ενταγμένος στο κοινωνικό σύνολο και το κοινωνικό σύνολο σε αυτόν, σε μια αυστηρά αμοιβαία σχέση. Η ίδια η βλαχο-μπαρόκ αριστερά είναι εν τέλει πιο φιλελέ από την ήδη σε αποσύνθεση δεξιά (για το κέντρο που έχει πάει σκασιαρχείο μην πω κουβέντα).

Την κοινωνική της αυτή ατέλεια, μη νομίζεις, την αναγνωρίζει ασυνείδητα η κοινωνία, στους ήρωες και στα δαιμόνια που εναγωνίως αναζητά. Τούτο είναι ολημερίς το ιερό δισκοπότηρο της αθανασίας που ψάχνει, με ανθρώπους στο ενδιάμεσο να φοράνε τη προβιά του ήρωα ή του δαίμονα κατά περίπτωση. Πότε βουλευτές ή αγανακτισμένοι, πότε ελεγκτές ή ατυχή θύματα και ιδανικά αριστεροί ή δεξιοί. Δίπολα παντελώς άχρηστα!

Πάντως, για ένα λαό με τόσους "σωστούς" ήρωες, ιστορικά, είναι τόσο κρίμα ρε γαμώτο να έχουμε πάρει τόσο στραβά τη στράτα. Πιότερο γιατί δεν μπορούμε να δούμε ότι η αρχή της αθανασίας είναι στους ήρωες και στα δαιμόνια που κατοικούν εντός μας! Όταν το καταλάβουμε αυτό, τότε ο πάτος θα έχει πιαστεί και θα είμαστε έτοιμοι να ανέβουμε τη ριμάδα τη σκάλα…κι ας ευχηθούμε να είναι κυλιόμενη!