Ceremonies

Η χθεσινή τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου ήταν αξιοσημείωτη για ποικίλους λόγους. Ο σκηνοθέτης, γνωστός για το πλούσιο κινηματογραφικό του ιστορικό, έδωσε ένα καλλιτεχνικό αποτέλεσμα που ήταν κατ’ αρχήν τεχνικά άρτιο. Αυτό κανείς δεν μπορεί να το αμφισβητήσει. Η σύλληψη και εκτέλεση ενός τόσο πολύπλοκου εγχειρήματος είναι πάντα εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση, και όποιος ισχυρίζεται με περισσή ευκολία – έως και θράσος – ότι μπορεί να το κάνει, λέει μαλακίες, για να το θέσω και κάπως ευγενικά!

Από την άλλη μεριά έχεις και το θέμα της αισθητικής, το οποίο είναι μια τελείως διαφορετική ιστορία, η οποία κιόλας στέκει βαθύτατα υποκειμενική, πέρα από κάποια κριτήρια αντικειμενικότητας που θεμελιώνουν αυτό που θα ορίζαμε ως κείμενη αισθητική. Το χθεσινό show ήταν άρτιο και από τη σκοπιά της τελευταίας. Θα με ρωτήσεις, λοιπόν, εύλογα, αν πιστεύω ότι όλα πήγαν ρολόι! Η απάντηση μου θα είναι κατηγορηματική και ασφαλώς αρνητική.

Η προσωπική μου αίσθηση είναι πως η χθεσινή τελετή έναρξης ήταν μια εκ των χειροτέρων που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια ως προς το περιεχόμενο της – και όχι ως προς το τεχνικό κομμάτι, το οποίο σε κάποιες στιγμές ήταν σχεδόν εκθαμβωτικό! Η συνήθης μπαρούφα που θα πει ο κάθε έξυπνος είναι πως η Αγγλία δεν έχει την ίδια ιστορία με την Ελλάδα ή την Κίνα. Μέγα λάθος! Από πότε η ιστορία είναι πέος που μπορούμε να το βγάλουμε και να το μετρήσουμε με το υποδεκάμετρο; Το θέμα δεν είναι τι διαθέτει ο κάθε λαός ως παρελθόν – λίγο πολύ όλοι μας διαθέτουμε ιστορία, καθώς δεν φυτρώσαμε – το θέμα είναι πως επιλέγεις να χειριστείς και το παρουσιάσεις το παρελθόν που σου έχει δοθεί απλόχερα, και ο Boyle δεν το διαχειρίστηκε με τον καλύτερο τρόπο, και δεν είμαι ο μόνος που το υποστηρίζω αυτό.

Δεν θέλω να σταθώ σε πολλές λεπτομέρειες, ελάχιστη σημασία έχουν, ωστόσο θα ήθελα να εστιάσω σε ένα μόνο σημείο. Στην αρχή σχετικά της τελετής γίναμε μάρτυρες μιας, ομολογουμένως, εντυπωσιακής μετάβασης από ένα σύστημα παραγωγής σε ένα άλλο (putting-out σε factory system), γεγονός που σηματοδότησε και την πρωτοκαθεδρία της οικονομίας της Μεγάλης Βρετανίας από τα μισά του 17^ου αιώνα και μετά. Ο σκηνοθέτης, λοιπόν, επέλεξε του ολυμπιακούς κύκλους να πηγάζουν μέσα από αυτό την περίοδο της κοινωνική φουρτούνας, των μεγάλων αλλαγών… από μια περίοδο που από πολλές απόψεις υπήρξε η λιγότερο ανθρωποκεντρική στην ιστορία του ανθρώπινου είδους. Θέση μου αποτελεί ότι κάτι τέτοιο – παρόλη τη σκόπιμη αντιφατικότητα - δεν είναι συμβατό σε καμιά περίπτωση με το πνεύμα του ολυμπισμού. Μοναδική χαραμάδα αμφισβήτησης που αφήνω είναι ο Boyle να μας έκλεισε πονηρά το μάτι, σημειώνοντας με τον δικό του τρόπο, το τέλμα στο οποίο έχει φθάσει πλέον ο ολυμπισμός… αν και πολύ το αμφιβάλλω!

Προσωπικά, και έχοντας υπάρξει εθελοντής στην περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, έχοντας παρακολουθήσει Live την τελετή έναρξης, θα ήθελα να σημειώσω – χωρίς ίχνος εθνικισμού – ότι ο Παπαϊωάννου πέτυχε στο να προσφέρει παγκοσμίως μια μοναδική αλληγορία του συνόλου της ελληνικής ιστορίας το 2004, όμοια της οποίας δεν πιστεύω πως θα δούμε ξανά, τουλάχιστον όχι σύντομα. Τούτος είναι ένας εκ των λόγων που θεωρώ τον εαυτό μου απίστευτα τυχερό και ευλογημένο που έζησε την εμπειρία του 2004…