Προς μια Πραγματικά "Εναλλακτική" Θητεία

Κατά βάση είμαι άνθρωπος με ισχυρά κοινωνικά αισθήματα. Όταν λέμε κοινωνικά αισθήματα, κυρία μου εκεί πίσω, δεν είναι να το κάνεις με όλους τους γείτονες… είπαμε! Παρεμπιπτόντως, που είναι αυτή η γειτονιά που όλοι οι γείτονες είναι διαθέσιμοι και προφανώς εμφανίσιμοι; Πληροφοριακά ρωτάω βρε αδερφέ!

Στο ζητούμενο, τώρα! Η χώρα διανύει μια πρωτοφανή κρίση, τέτοιου μεγέθους που για χρόνια είχαμε να ζήσουμε και η οποία δεν φαίνεται να έχει φτάσει ακόμα στο απόγειο της. Η ανεργία, για παράδειγμα, δεν εκτιμάται ότι έχει χτυπήσει ακόμα το ταβάνι που αναμένουμε. Μέσα, λοιπόν, σε αυτό το κλίμα διαβάζω στις εφημερίδες πως το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης αποφάσισε να μειώσει την εναλλακτική θητεία στους 15 μήνες. Συνεχίζει δηλαδή να είναι περίπου στο διπλάσιο της κανονικής θητείας. Κι αυτό ισχύει σε μια εποχή που οι «πολιτισμένες» χώρες έχουν ήδη αποφασίσει να καταργήσουν συνολικά τη στρατιωτική θητεία (προσφάτως και η Γερμανία).

Είναι περιττό να σημειώσω τα υπέρογκα ποσά που ξοδεύει η Ελλάδα, ακόμα και εν καιρώ κρίσης, στις ένοπλες δυνάμεις. Σε μια περίοδο που οι δημόσιοι υπάλληλοι βιώνουν μεγάλες μισθολογικές μειώσεις (δικαίως κατά τη γνώμη μου, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα του κειμένου), ο τομέας του στρατού απασχολεί ένα σύνολο ανθρώπων που ουσιαστικά δεν κάνει τίποτα. Θα μου πεις… γιατί κάνουν οι υπόλοιποι δημόσιοι υπάλληλοι; Αν και μια τέτοια ερώτηση είναι ισοπεδωτική, θα αποφασίσω να την αποδεχτώ και θα συνεχίσω! Ας υποθέσουμε ότι και οι άλλοι κάθονται, όμως το λοιπό δημόσιο δεν με υποχρεώνει να ξοδέψω σχεδόν ένα χρόνο από τη ζωή μου αμισθεί για αυτό! Κι εδώ κάπου έρχεται η πρόταση που σκεφτόμουν και συζητούσα τις προάλλες με φίλους.

Πόσο ενδιαφέρον θα ήταν αν οι νέοι άντρες είχαν την ευκαιρία να επιλέξουν ανάμεσα σε μια τυπική στρατιωτική θητεία και μια εναλλακτική θητεία υπηρεσίας σε ένα δημόσιο οργανισμό… ίσης χρονικής διάρκειας βεβαίως; Προφανώς και όλοι θα διάλεγαν τη δεύτερη επιλογή, αλλά αυτό δεν πρέπει να είναι αναγκαστικά άσχημο. Πόσο κακό θα είναι νέοι άνθρωποι να δουλεύουν (έστω και αμισθεί… γιατί στο στρατό ως άχρηστοι παίρνουν κάτι;) σε ένα τομέα, δράση που ενδεχομένως θα συνδυάζεται με τα προσόντα τους και θα αποκτούν έτσι μια προϋπηρεσία που είναι όλο και πιο αναγκαία στις μέρες μας; Για παράδειγμα, δεν θα ήταν ενδιαφέρον ένας απόφοιτος ιστορικού-αρχαιολογικού να δουλεύει ένα χρόνο σε μία ανασκαφή;

Με αυτό τον τρόπο:

1. Θα δημιουργούσαμε σοβαρό κίνητρο σε κάποιον να επιλέξει τη στρατιωτική θητεία ακριβώς μετά τις σπουδές και να μη τη θεωρεί ως ένα σπάσιμο της επαγγελματικής του καριέρας.

2. Θα εξοικονομούσαμε πόρους από την πρόσληψη συμβασιούχων στο δημόσιο.

3. Θα εφοδιάζαμε τους νέους άντρες με μια προϋπηρεσία ενός περίπου χρόνου πριν βγουν στην αγορά εργασίας.

4. Θα μειώναμε τα λειτουργικά κόστη συντήρησης στρατοπέδων, που δεν προσφέρουν απολύτως τίποτα σε όρους αποδοτικότητας.

Λειτουργικές λεπτομέρειες πάνω στην εφαρμογή ενός τέτοιου έργου δεν είναι και τόσες πολλές. Χρειάζεται σαφώς μια πρόνοια για τη στέγαση των ατόμων που θα διατελούν τη θητεία τους στην επαρχία. Ίσως επίσης χρειάζεται ένα μικρό επίδομα για διατροφή, χρήματα που έτσι κι αλλιώς θα εξοικονομηθούν από την κατάργηση ήδη υπαρχουσών λειτουργικών δαπανών.

Το να βγεις από μια κρίση δεν είναι υπόθεση αποκλειστικά Μνημονίων. Το μόνο που χρειάζεται είναι αναθεώρηση των κακών ενός συστήματος, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει να έρθεις σε ρήξη με συμφέροντα και κακώς κείμενα. Αν κάτι δεν υπάρχει σήμερα, αυτό είναι η πολιτική βούληση. Και αυτό αν μη τι άλλο είναι αρκετά δυσοίωνο…